Natuurinclusieve Amstelstroombrug geopend

Amsterdam is een nieuwe brug rijker, en wel een natuurinclusieve brug. Op 31 mei is de Amstelstroombrug over de Duivendrechtsevaart officieel geopend door wethouder Van Doorninck (Ruimtelijke Ordening en Duurzaamheid), en Remco Hoeboer namens de combinatie Mobilis - Van Gelder. De brug, een ontwerp van VenhoevenCS architecture+urbanism in samenwerking met SMARTLAND landscape architects, vormt de entree van de A2/A10 naar het Amstelkwartier en is bovendien een belangrijke schakel in het ecologische netwerk van Amsterdam. Een sierlijke brug, die een belangrijke verbinding is voor de nieuwe wijken in Overamstel, een veilige plek voor voetgangers en fietsers, én een groen onderkomen voor vleermuizen, vogels, vissen en insecten: de natuurinclusieve Amstelstroombrug brengt natuur, stad en mensen bij elkaar.

Ecologische inpassing

De brug ligt in het Amstelkwartier (onderdeel van Overamstel), een stuk stad dat volop wordt ontwikkeld, en in de punt van de groene Amstelscheg en groeit de komende jaren naar 10.000 inwoners. De uitdaging was om een functionele brug voor auto’s en langzaam verkeer te ontwerpen die tegelijkertijd onderdeel is van de stadsnatuur en die deze verbindt aan de Amstelscheg. Dit alles om de biodiversiteit van de stad te stimuleren. Vanaf de eerste ontwerpfase zijn ecologische aspecten in het ontwerp geïntegreerd. De groene middenberm tussen de rijstroken met inheemse bloemrijke kruiden trekt bijen en vlinders aan en geeft de brug een vriendelijke uitstraling. Voor die bijen zijn nestelmogelijkheden in de baksteenwanden en pylonen opgenomen. Maar vooral zijn in de brug veel schuil-, nestel- en slaapplekken voor grotere dieren gerealiseerd. Zo bevinden zich in de betonnen middenpijlers kraamkamers voor vleermuizen, zijn er in pijlers en randen nestkasten voor 10 soorten vogels opgenomen, zoals ijsvogels, diverse zwaluwen, mezen, mussen, kwikstaarten, spreeuwen en kauwen. Tussen de pijlers onder water bieden kooien met dood ‘rivierhout’ en stortstenen een leefomgeving voor vissen en mosselen. De gemeente vroeg voorzieningen voor dieren, wij zijn in het ontwerp nog een stap verder gegaan: de brug biedt nu onderdak aan minimaal 20 lokale diersoorten.

“Deze brug is niet alleen een belangrijke mijlpaal voor de bereikbaarheid van de buurten van Overamstel, maar ook een inspiratiebron hoe we biodiversiteit plek kunnen geven in bruggen en duurzame stadsontwikkeling.”

- Wethouder Marieke van Doorninck, wethouder Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid)

“De Amstelstroombrug is een mooi voorbeeld waarbij ecologie, de toepassing van duurzame materialen en betontechniek op een fraaie wijze geïntegreerd zijn.”

- Remco Hoeboer, directeur Mobilis

“We waren al heel blij met de eisen van de gemeente wat betreft biodiversiteit. En door hier nog wat ambitie aan toe te voegen konden we ons op dit punt extra onderscheiden.” - Klaas Jan Wardenaar, landschapsarchitect en ecoloog van SMARTLAND landscape architects

“We hebben een ogenschijnlijk functionele opgave, een brug, ontworpen met kleine dieren als grote inspiratiebron.” - Mateja Pipan, architect VenhoevenCS architecture+urbanism

Sterk, slank en fijn gedetailleerd

Sterke brughoofden gecombineerd met een slank silhouet, het gebruik van rode baksteen in de onderdoorgang en voor de pylonen, en originele detaillering refereren aan de rijke traditie van Amsterdamse bruggen en in het bijzonder aan de architectuur van de Amsterdam School. De passage onder de brug door wordt begeleid door een golvend patroon in het metselwerk. De brug heeft bovendien de uitzonderlijke uitsparingen in de middenberm waardoor zonlicht door kan dringen tot onder het brugdek. Zo ontstaat een sociaal veilige en aantrekkelijke verblijfsplek voor voetgangers, en krijgen de woningen op de oevers vrije zichtlijnen naar het water. De verticale connectie tussen brugdek en wateroppervlak maakt het daarnaast voor vogels en insecten makkelijker om zich te verplaatsen.

Duurzaam en toekomstbestendig

Alle voor de Amstelstroombrug gebruikte materialen zijn hoogwaardig, duurzaam, recyclebaar en onderhoudsvriendelijk, en zullen met de tijd alleen maar mooier worden. De brug kan bovendien aangepast worden als ontwikkelingen in de infrastructuur daarom vragen. Een natuurinclusieve brug voor de mensen en dieren van nu, ontworpen voor de toekomst: met de Amstelstroombrug heeft het team een ecologisch hoogstandje geleverd midden in een Amsterdamse wijk in opkomst.

Gegevens Amstelstroombrug

Locatie: Duivendrechtsevaart, Amstelkwartier, Amsterdam, NL

Opdrachtgever: Gemeente Amsterdam

Constructie: Mobilis

Architectuur: VenhoevenCS architecture+urbanism

Landschap en ecologie: SMARTLAND landscape architects

Ontwerp-oplevering: 2018-2022

Fotografie: Luuk Kramer